Η δράση των οργάνων της δημόσιας διοίκησης διέπεται αρχικά από την αρχή της νομιμότητας. Η διοίκηση θεωρείται ότι δρα πάντοτε στα πλαίσια του νόμου και οφείλει να εφαρμόζει το νόμο, κατά την ενάσκηση της εξουσίας της.

Στην εφαρμογή του νόμου περιλαμβάνονται και οι κανόνες του δικαίου τής Ευρωπαϊκής Ένωσης, τους οποίους υποχρεούνται να εφαρμόζουν οι δημόσιες Αρχές.

Τα όργανα της διοίκησης εκδίδουν, με βάση την αρμοδιότητά τους, αντίστοιχες διοικητικές πράξεις, οι οποίες μπορεί να είναι ευμενείς ή δυσμενείς για τους διοικούμενους.

Η διοίκηση, κατά την άσκηση τής δημόσιας εξουσίας της, έχει υποχρέωση να τηρεί κάποιες αρχές, οι οποίες απορρέουν από το Σύνταγμα και έχουν ερμηνευτεί από τη νομολογία των Ελληνικών Δικαστηρίων, με προεξάρχον το Ανώτατο Δικαστικό όργανο της ελληνικής Πολιτείας, δηλαδή το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Η ατομική διοικητική πράξη αποτελεί το επιστέγασμα της εφαρμογής του νόμου από τα διοικητικά όργανα. Η ατομική διοικητική πράξη αφορά ένα συγκεκριμένο άτομο, όπως προκύπτει και από την ετυμολογία του επιθέτου «ατομική».

Όταν η έκδοση μιας διοικητικής πράξης επιβάλλει οποιαδήποτε υποχρέωση στον διοικούμενο και έχει αντίστοιχες έννομες συνέπειες, ως προς αυτόν, τότε είναι δυνατόν να ομιλούμε για εκτελεστή διοικητική πράξη. Εκτελεστή διοικητική πράξη αποτελεί η έκδοση ενός προστίμου ή, για παράδειγμα, ο καταλογισμός ενός φόρου.

Κατά την έκδοση των διοικητικών πράξεων, ή ακόμα και πριν την έκδοσή τους, πρέπει να εφαρμόζονται ορισμένες αρχές, δηλαδή να παρέχονται εγγυήσεις, ώστε να αποφεύγεται η αυθαιρεσία της διοίκησης. Σπουδαιότερες από τις αρχές αυτές είναι η αρχή της χρηστής διοίκησης, η αρχή της αμεροληψίας των διοικητικών οργάνων, η αρχή της προηγούμενης ακρόασης του διοικούμενου και η αρχή της αναλογικότητας.

Όταν ο διοικούμενος λαμβάνει μια δυσμενή διοικητική πράξη, η οποία τον θίγει, έχει δικαίωμα να προσφύγει στη δικαιοσύνη. Αρμόδια δικαστήρια, για να κρίνουν τη νομιμότητα ή μη μιας διοικητικής πράξης και τις προαναφερθείσες αρχές, είναι τα Διοικητικά δικαστήρια.

Τα Διοικητικά δικαστήρια διακρίνονται σε Διοικητικά Πρωτοδικεία, τα οποία κρίνουν μια υπόθεση σε πρώτο βαθμό και Διοικητικά Εφετεία, τα οποία, αντίστοιχα, κρίνουν μια υπόθεση σε δεύτερο και τελευταίο βαθμό.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποτελεί το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο και στο πλαίσιο αυτό, εκδικάζει αναιρέσεις κατά αποφάσεων Διοικητικών Εφετείων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, εκδικάζει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό αιτήσεις ακυρώσεως, με βάση την αρμοδιότητα, που του έχει απονείμει ο νόμος.

Στα Διοικητικά δικαστήρια υπάγεται, επιπλέον, το Ελεγκτικό Συνέδριο, το οποίο μεταξύ άλλων κρίνει κάποια κατηγορία υποθέσεων αγωγών αποζημίωσης από δημοσίους υπαλλήλους ή συνταξιούχους του Δημοσίου και τα ζητήματα του καταλογισμού των δημοσίων υπολόγων.