Το δημόσιο για τις οφειλές των διοικουμένων, [οφειλές για φόρους, εισφορές ΕΦΚΑ κλπ] εκδίδει πράξεις καταλογισμού, όπως ονομάζονται. Η πράξη καταλογισμού είναι μια διοικητική πράξη, κατά την έννοια τού νόμου, η οποία στο σώμα της αναφέρει, ή πρέπει να αναφέρει εκείνα τα στοιχεία, που είναι απαραίτητα, για την γέννηση της υποχρέωσης τού πολίτη. Αναφέρονται, δηλαδή, στην καταλογιστική πράξη, τα στοιχεία ταυτότητας του πολίτη, η αιτία της οφειλής, ο τρόπος υπολογισμού αναλυτικά, της οφειλής του και το σύνολο της οφειλής.
1].ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΑΚΡΟΑΣΕΩΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΥ
Είναι υποχρεωτικό για την διοίκηση, πριν την έκδοση οποιασδήποτε πράξης καταλογισμού, να καλεί τον πολίτη να ασκήσει το δικαίωμα προηγούμενης ακροάσεως, δηλαδή να εκθέσει τις απόψεις του και τις αντιρρήσεις του, πριν την έκδοση οποιασδήποτε δυσμενούς διοικητικής πράξης σε βάρος του. Να σημειωθεί ότι το δικαίωμα αυτό είναι συνταγματικώς κατοχυρωμένο και εξειδικεύεται η εφαρμογή του, στον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας.
2]. ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΛΗΨΗ ΤΗΣ ΠΡΑΞΕΩΣ ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΜΟΥ – ΑΣΚΗΣΗ ΕΝΔΙΚΟΦΑΝΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗΣ ΣΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
Από την στιγμή, κατά την οποία θα λάβει γνώση ο ενδιαφερόμενος πολίτης για την οφειλή του, λαμβάνοντας την πράξη καταλογισμού, πρέπει να φροντίσει να προσφύγει άμεσα είτε στην αρμόδια διοικητική επιτροπή, αν προβλέπεται τέτοια επιτροπή από το νόμο, είτε στην δικαιοσύνη. Αν στο έγγραφο, που τού κοινοποιείται προβλέπεται η προσφυγή του σε διοικητική επιτροπή, είναι υποχρεωτικό να προσφύγει πρώτα στην διοικητική επιτροπή, με το ένδικο βοήθημα της ενδικοφανούς προσφυγής, όπως αποκαλείται. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, για την αποτελεσματικότερη άσκηση των δικαιωμάτων του, ο πολίτης, θα πρέπει να συμβουλεύεται δικηγόρο τόσο στο στάδιο της προσφυγής στην διοικητική επιτροπή, όσο και στο στάδιο της προσφυγής του στο Διοικητικό Δικαστήριο. Ο λόγος είναι ότι πρέπει ο διοικούμενος, να προβάλλει όλους τους ισχυρισμούς του, αναφορικά με την οφειλή του, στην διοικητική επιτροπή. Εάν δεν το κάνει, τότε η προβολή των ισχυρισμών του για πρώτη φορά, στο Δικαστήριο, ενδέχεται να μην γίνει δεκτή και να μην ληφθούν υπ’όψιν οι ισχυρισμοί, τους οποίους μπορούσε να προβάλλει στην διοικητική επιτροπή, αλλά δεν προέβαλλε.
3]. ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΗΝ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
Στη συνέχεια, και εφ’όσον εκδοθεί απόφαση από την διοικητική επιτροπή, πρέπει να την προσβάλλει με προσφυγή στο αρμόδιο Διοικητικό Δικαστήριο.
Σημαντικό στοιχείο, που πρέπει να γνωρίζει ο πολίτης, είναι ότι, η άσκηση προσφυγής συνεπάγεται την αμφισβήτηση τής οφειλής. Επομένως, η οφειλή δεν οριστικοποιείται, δηλαδή δεν μπορεί να εισπραχθεί άμεσα από το δημόσιο, μέχρι να κριθεί από τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια, η νομική και ουσιαστική βασιμότητα αυτής.
Σε κάθε περίπτωση, εάν η πράξη καταλογισμού της οφειλής είναι άμεσα εκτελεστή, ο διοικούμενος μπορεί να ασκήσει είτε στο στάδιο προσφυγής ενώπιον τής διοικητικής επιτροπής, είτε ενώπιον του αρμοδίου διοικητικού δικαστηρίου, αίτηση αναστολής εκτελέσεως και να ζητήσει να ανασταλεί η εκτέλεση της πράξης καταλογισμού, μέχρι να συζητηθεί στην ουσία της η προσφυγή του.
Η αμφισβήτηση της οφειλής με τους παραπάνω τρόπους, αποτελεί την πεμπτουσία της άμυνας του διοικουμένου απέναντι στην διοίκηση, με την οποία θέτει ο οφειλέτης την οφειλή υπό δικαστική διερεύνηση. Είναι πολύ σημαντικό ο πολίτης να μην αφήνει τον χρόνο να «τρέχει», όταν λαμβάνει μια πράξη καταλογισμού, προκειμένου να αποφεύγει τις δυσμενείς συνέπειες μιας τέτοιας πράξης, η οποία καταλήγει στην κατάσχεση των περιουσιακών του στοιχείων.
