Το Κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, εγγυάται και διασφαλίζει την επάρκεια των παροχών κύριας και επικουρικής ασφάλισης και τη βιωσιμότητα του e-ΕΦΚΑ. Τα παραπάνω ορίζονται στο άρθρο 1α του Ν. 4387/2016, όπως προστέθηκε με το άρθρο 20 του Ν. 4670/2020.

Ταυτόχρονα, το κράτος διατηρεί και την εγγυητική υποχρέωση για το σύνολο των ασφαλιστικών παροχών, δηλαδή με βάση τη διάταξη αυτή, το κράτος διασφαλίζει το σύνολο των ασφαλιστικών παροχών.

Κοινωνική ασφάλιση και Ευρωπαϊκή Ένωση

Κάθε χώρα της ΕΕ έχει τη δική της νομοθεσία περί κοινωνικής ασφάλισης. Οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα, που απορρέουν από τη νομοθεσία αυτή, είναι τα ίδια για όλους τους εργαζομένους της χώρας, είτε είναι υπήκοοι της συγκεκριμένης χώρας, είτε άλλων χωρών.

Ωστόσο, τα εθνικά συστήματα συντονίζονται μέσω κανόνων της ΕΕ και έτσι διασφαλίζεται ότι τα άτομα που μετακινούνται σε άλλη χώρα της ΕΕ, δεν χάνουν την ασφαλιστική τους κάλυψη, δηλαδή, για παράδειγμα, τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα ή/και την υγειονομική τους περίθαλψη και παράλληλα, γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή ποια εθνική νομοθεσία ισχύει στην περίπτωσή τους.

Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, ένα άτομο μπορεί να υπόκειται κάθε φορά στη νομοθεσία κοινωνικής ασφάλισης μόνο μιας χώρας και επομένως, πρέπει να καταβάλλει τις εισφορές του μόνο στην εν λόγω χώρα!

Κατά κανόνα, ισχύουν οι νόμοι της χώρας υποδοχής, δηλαδή της χώρας, στην οποία το άτομο εργάζεται τη συγκεκριμένη στιγμή ως υπάλληλος ή αυτοαπασχολούμενος. Στην ίδια χώρα επιβάλλεται να καταβάλλονται και οι εισφορές του. Δεν έχει σημασία ο τόπος που ζουν τα άτομα. Έχουν το δικαίωμα τα άτομα να είναι διακινούμενοι εργαζόμενοι. Δεν παίζει επίσης ρόλο ο τόπος της έδρας του εργοδότη τους.

Σε επίπεδο νομοθεσίας Ευρωπαϊκής Ένωσης, ισχύει μια εξαίρεση για εργαζομένους που έχουν αποσπαστεί στο εξωτερικό για λιγότερο από 2 χρόνια: Εκείνοι μπορούν να παραμείνουν ασφαλισμένοι και να καταβάλλουν τις εισφορές τους στη χώρα από την οποία αποσπάστηκαν.

Για άτομα που εργάζονται ταυτόχρονα σε περισσότερες από μία χώρες, ειδικοί κανόνες καθορίζουν ποιας χώρας η νομοθεσία ισχύει και πού πρέπει να καταβάλλουν τις εισφορές τους.

Διακρατικές συμβάσεις για την κοινωνική ασφάλιση

Η Ελλάδα έχει υπογράψει διακρατικές συμβάσεις κοινωνικής ασφάλισης με τρίτες χώρες, εκτός της ΕΕ. Οι συμβάσεις αυτές είναι πολύ σημαντικές, διότι εξασφαλίζουν τα δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης των υπηκόων των συμβαλλόμενων κρατών. Αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος ασφάλισης, ο οποίος διανύεται είτε στο ένα, είτε στο άλλο κράτος, δεν χάνεται, αλλά συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση των αντίστοιχων δικαιωμάτων. Οι συμβάσεις αυτές διέπονται από τις παρακάτω αρχές

• την αρχή της ίσης μεταχείρισης από άποψη κοινωνικοασφαλιστικής προστασίας των εργαζομένων των δύο Συμβαλλομένων κρατών,

• την αρχή της διατήρησης των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των ασφαλισμένων μισθωτών και των εξομοιούμενων με αυτούς και των αυτοτελώς απασχολουμένων σε περίπτωση μεταφοράς της διαμονής ή εργασίας τους στο έδαφος του άλλου Συμβαλλόμενου Κράτους,

• την αρχή του συνυπολογισμού των περιόδων ασφάλισης που διανύθηκαν στην ασφάλιση και των δύο Συμβαλλομένων κρατών, τόσο για τη θεμελίωση του δικαιώματος, όσο και τον υπολογισμό των παροχών,

• την αρχή του αναλογικού επιμερισμού των παροχών (δηλαδή επιβάρυνση του κάθε κράτους, ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί σ’ αυτό).

• την αρχή της ελεύθερης μεταφοράς των παροχών στο κράτος της διαμονής του δικαιούχου.

Μάθετε ποια είναι τα δικαιώματά σας! Εμπιστευτείτε την δικηγορική εταιρεία Εύνομος για να ερευνήσετε την ύπαρξη ή μη προϋποθέσεων για τη θεμελίωση παροχών κοινωνικής ασφάλισης.